Tự nâng lên và bị hạ xuống – Chúa nhật XXII Thường niên

Trong bài ca tạ ơn của Đức Trinh nữ Maria, thường được gọi là kinh “Magnificat”, Đức Mẹ đã nói: “Chúa hạ bệ những ai quyền thế, Người nâng cao mọi kẻ khiêm nhường” (Lc 1,52). Đây cũng là cách thức mà Thiên Chúa vẫn thực hiện trong suốt bề dày của lịch sử, và Trinh nữ Maria thành Na-da-rét đã cảm nhận sâu sắc điều này.

Lời Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay cũng phản ánh điều tương tự. Cần lưu ý, trong đoạn Tin Mừng này, Chúa Giêsu đã kể một câu chuyện dụ ngôn, khi quan sát người ta tranh nhau về chỗ ngồi. Người mời Chúa Giêsu đến nhà là một thủ lãnh Biệt phái (hay Pharisiêu). Thực ra lời mời này cũng chỉ là dịp để những người Biệt phái dò xét và thử thách Người.

Tranh nhau chỗ ngồi, đó là tham vọng tự nhiên của con người ở mọi thời đại và mọi nền văn hóa. Họ không chỉ tranh nhau một chỗ ngồi nơi bàn tiệc, mà còn tranh giành một chức vụ, lợi lộc, ảnh hưởng. Sự tranh giành này rất khốc liệt, đến nỗi người ta sẵn sàng triệt hạ nhau bằng những mưu mô và thủ đoạn dã man. Chúng ta đã chứng kiến nhiều vụ vợ giết chồng, con cái giết cha mẹ, và anh em huynh đệ tương tàn chỉ vì quyền lợi. Nguyên nhân của những tranh giành này là ham quyền lực, lợi lộc và ích kỷ kiêu ngạo.

Sau khi kể một câu chuyện dụ ngôn, Chúa Giêsu nói với người đã mời mình về lòng quảng đại và chân thành khi đãi tiệc. Bởi lẽ ông chủ mời Người hôm đó không có lòng chân thành. Ông muốn mời Chúa đồng thời cũng để thử Người, như thánh Luca đã nêu rõ. Đương nhiên Chúa không cấm chúng ta mời những người thân. Tuy vậy Chúa dạy chúng ta cần vượt qua những mối liên hệ thân tình để thực hiện lòng bao dung quảng đại với hết mọi người. Lòng bác ái không chỉ nhằm tới mục đích để được đáp đền, nhưng để đem niềm vui, sự nâng đỡ và an bình cho người khác. Một việc thiện được thực hiện với mục đích cầu lợi, sẽ mất hết ý nghĩa và trở thành một cuộc trao đổi.

Chúa Giêsu hướng chúng ta tới cái nhìn cánh chung, tức là ngày tận thế. Lòng quảng đại chân thành của chúng ta bảo đảm cho hạnh phúc tương lai, và sẽ được đáp đền trong ngày các kẻ lành sống lại. Nơi khác, Chúa Giêsu nói về bát nước lã mà chúng ta giúp người đang khát, đơn giản là thế mà cũng có thể giúp chúng ta đạt được phần thưởng của Cha trên trời.

Chính Đức Giêsu là người đã hạ mình và được Chúa Cha nâng lên. Thánh Phaolô đã diễn tả điều đó trong trong thư gửi tín hữu Phi-líp-phê (x. Pl 2,6-11). Mầu nhiệm nhập thể, cuộc sống dương gian và nhất là cuộc khổ nạn của Chúa Giêsu trên thập giá đã diễn tả sự khiêm hạ của Người. Mọi việc Chúa Giêsu làm đều nhằm tôn vinh Chúa Cha, và để Chúa Cha được nhận biết. Bài đọc II, trích thư gửi tín hữu Híp-ri giới thiệu với chúng ta Đức Giêsu được tôn vinh và trở nên trung gian của giao ước mới. Hành trình đức tin của Kitô hữu đưa chúng ta đến gần Chúa Giêsu. Đương nhiên điều kiện căn bản là chúng ta phải sống như Người, luôn tuân phục thánh ý của Chúa Cha.

Bài đọc I trích sách Huấn Ca, là một trong những tác phẩm văn chương khôn ngoan của người Do Thái. Với nội dung giáo huấn con người hướng về Thiên Chúa và trau dồi bản thân để có mối tương quan tốt đẹp với mọi người. Trong Bài đọc hôm nay, tác giả khuyên thế hệ hậu sinh hãy sống khiêm nhường. Lòng tự hạ không chỉ tạo mối tương quan hài hòa với tha nhân, mà còn là cách sống đẹp lòng Chúa và xứng đáng được Ngài ban thưởng. Cũng theo tác giả sách Khôn ngoan, kiêu ngạo là một thứ bệnh vô phương cứu chữa. Nó làm băng hoại con người và mang lại những hậu quả thảm thương. Chúng ta hãy liên tưởng đến sự kiêu ngạo của ông bà Nguyên tổ Ađam và Evà, cùng với những hậu khỏa thảm khốc của nó cho mọi thế hệ nhân sinh.

“Hãy đến và học với tôi, vì tôi có lòng hiền hậu và khiêm nhường. Tâm hồn anh em sẽ được nghỉ ngơi bồi dưỡng” (Mt 11,29). Giữa cuộc đời đầy thử thách và xáo trộn, Kitô hữu hãy đến với Chúa Giêsu và học với Người. Nếu chúng ta tự tin đến với Chúa, là vì Ngài luôn yêu thương chúng ta, như mục tử chăm sóc đàn chiên, như lời tác giả Thánh vịnh (Đáp ca): “Lạy Thiên Chúa, đàn chiên của Ngài đến ở nơi đâu, Ngài cũng luôn nâng đỡ, bởi vì Ngài nhân hậu đối với kẻ khó nghèo”. Giữa vũ trụ mênh mông, con người chúng ta quá nhỏ bé mong manh. Đừng tự nâng mình lên, để rồi bị hạ xuống một cách đau khổ ê chề. Chọn chỗ rốt hết, chính là lối sống khiêm hạ noi gương Chúa Giêsu, Chúa chúng ta.

+TGM Giuse Vũ Văn Thiên
Nguồn: tonggiaophanhanoi.org