Kẻ Sặt nhân chứng

Văn hào Tertulianô đã khẳng định với đầy xác tín: “Máu Tử đạo là hạt giống, làm nảy sinh các Kitô hữu”. Hạt giống này, Kẻ sặt đã đóng góp, nói được, không phải là nhỏ, cho dù Kẻ Sặt chưa có một hạt giống nào được Giáo hội lữ hành nâng lên Bàn thờ tôn kính. Điều này, theo cái nhìn nhân loại, là thua kém, nhưng trên phương diện đức tin và trước nhan Chúa, việc tôn kính của các Ngài không vì thế mà suy giảm.

Sự đóng góp của Kẻ Sặt đã có, từ những giai đoạn đầu của tiến trình làm chứng: “cụ Luca Thu đã dâng hiến máu hồng, trong thời nhà Trịnh”.

Vì khuôn khổ và vì hoàn cảnh, chúng tôi chi xin giới hạn trong phạm vi những vị Tử đạo, tại Hải Dương, dưới triều vua Tự Đức từ năm 1861- 1862. Việc tường thuật đầy đủ hi vọng sẽ tới tay quý vị trong một dịp thuận tiện khác.

I. THỜI ĐIỂM TỪ 1858 – 1862: Niềm tin của người Công giáo Việt Nam, phải nói, bị thử thách thật nặng nề.

a. Khởi đầu là chiếu chỉ năm 1851: Hai sự kiện đã là nhân làm nảy sinh chiếu chỉ này

• Đất nước bị nhiều thiên tai và người Công giáo bị gán cho là căn cớ: “Theo tà đạo nên Trời Phật phạt”.
• Vụ nổi loạn của Hoàng Bảo, trong đó, Triều Đình nghi, mặc dù ở ngoài sự thực, có bàn tay của người Công giáo nhúng vào.

b. Tiếp theo là chiếu chỉ năm 1855: Lệnh cấm gắt gao hơn.

c. Sau khi quân Pháp chiếm cửa Hàn (Đà Nẵng): chiếu chỉ năm 1858 được ban hành. Thử thách tăng thêm độ nóng.

d. Chiếu chỉ năm 1859 tiếp nối: Cắt đứt liên lạc giữa mọi thành phần Công giáo.

e. Sau đó là sắc lệnh năm 1860: Phân chia người Công giáo với nhau và sát nhập vào với người Lương (Phân sáp). Thử thách đã lên đến đỉnh cao của nhiệt kế.

II. KẺ SẶT LÊN ĐƯỜNG LÀM CHỨNG: Từ 01/12/1859 tới 16/01/1860, Kẻ Sặt đã có 70 vị Đầu mục bị dẫn độ tới công trường.

III. 26 CHỨNG NHÂN TUẪN GIÁO: Trong số 70 vị Đầu mục nêu trên, 26 vị đã dùng máu đào minh chứng niềm tin:

IV. NHỮNG NGÔN TỪ ĐÁNG GHI NHỚ

V. NGÀY VINH QUANG

Ngày 09/05/1862 tại pháp trường “Năm Mẫu” phía Bắc, ngoại thành Hải Dương, gần bến đò Hàn, gần 200 chứng nhân của địa phận Hải Phòng dâng hiến máu đào, như lời tuyên xưng hùng hồn, cho niềm tin vào Đức Kitô, là Chúa và là Đấng Cứu Độ loài người. Trong đó, Kẻ Sặt đóng góp 25 vị. Ông Phêrô Nhàn, cũng người Kẻ Sặt, đã đi về với Chúa trước ngày đó, tổng cộng là 26 vị. 

Thi hài của 26 vị Kẻ Sặt, được dân xứ đưa về an táng tại nhà thờ khu Thượng. Sau này, khi nhà thờ lớn được kiến thiết tại trung tâm làng, hài cốt các Ngài được di về chôn cất tại cung thánh.

Chúng ta là con cháu của các Ngài, chúng ta hãy hân hoan cảm tạ Thiên Chúa vì hồng ân trọng đại là được làm con cháu các Thánh, chúng ta hãy hằng ngày khẩn khoản xin Chúa thương, để các tôi tớ Chúa, chóng được đặt lên tòa cho chúng ta tôn kính.

Thanh Thảo
Trích “Đặc san kỷ niệm 20 năm Thánh đường Hố Nai – Biên Hoà“